Już w piątek, 24 listopada, na skoczni Rukatunturi w Ruce, rozpocznie się sezon 2023/2024 Pucharu Świata w skokach narciarskich. W związku z tym co tydzień, podobnie jak prognozy pogody, będą pojawiały się ciekawostki na temat skoczni, na której będą odbywały się nadchodzące zawody tej rangi, oraz samej lokalizacji.
Ciekawostki o Rukatunturi
Przez lata, gdy zawody organizowane przez Międzynarodową Federację Narciarską (FIS) gościły na skoczni Rukatunturi, określano je jako zawody w Kuusamo. W końcu Kuusamo to znajdujące się nieopodal tego obiektu miasto, liczące około 15000 mieszkańców. Dopiero od zawodów w 2014 roku na protokołach FIS-owskich miejsce Kuusamo zajęła Ruka, którą do tej pory zwyczajowo nazywano skocznię, na której odbywały się zawody rangi FIS-owskiej. A Ruka to nic innego jak duży ośrodek narciarski, w którego skład wchodzi między innymi właśnie kompleks skoczni Rukatunturi. Ruka to jednocześnie też pasmo wzgórz, które wysokością sięga do 500 metrów nad poziomem morza.
Pomimo tego, że Rukatunturi istnieje od 1964 roku, pierwszy konkurs w ramach Pucharu Świata rozegrano tam… w 1996 roku. Było to możliwe dzięki przebudowie, która uratowała tę skocznię przed ruiną i nadała jej dzisiejszą formę, którą z czasem udoskonalano i przystosowywano do wymagań Międzynarodowej Federacji Narciarskiej. Wcześniej najwyższą rangą, jaką tytułowano zawody na tej skoczni, były zawody w ramach Pucharu Europy (obecnie Puchar Kontynentalny). Pierwszym triumfatorem zawodów o Puchar Świata na Rukatunturi został reprezentant Japonii, Takanobu Okabe. W tym samym konkursie rekord skoczni na poziomie 142.5 metra ustanowił jego rodak, Kazuyoshi Funaki, który zajął wówczas drugie miejsce.
Ze względu na położenie geograficzne i przełom listopada oraz grudnia wybierany na termin rozgrywania zawodów w Ruce, ale też ze względu na oglądalność, konkursy skoków na Rukatunturi najczęściej odbywają się przy sztucznym oświetleniu. Zdarzały się jednak wyjątki – jak chociażby na początku sezonu 2003/2004, kiedy to drugi, niesławny konkurs po odwołaniu został przeniesiony na następny dzień w godzinach wczesnoporannych i ograniczono do jednej serii. Podobnie było z konkursem drużynowym w sezonie 2011/2012, który przeniesiono z soboty na niedzielę przed południem i również ograniczono go do jednej serii. W sezonie 2022/2023 obydwa konkursy odbywały się w godzinach porannych, co miało związek z trwającymi wówczas Mistrzostwami Świata w piłce nożnej w Katarze.
Mimo bardzo częstych problemów z wiatrem, do skutku nie doszło raptem pięć konkursów z 39 zaplanowanych. Inne pięć z nich było przekładanych na inny dzień. Odbyły się też dwa konkursy, które ograniczono do jednej serii, ale zostały one przeprowadzone we wcześniej zaplanowanym terminie. W historii miał miejsce tylko jeden weekend, podczas którego żaden konkurs oficjalnie się nie odbył – miało to miejsce w dniach 27-28 listopada 2015 roku. Rozegrano wówczas tylko jedną serię treningową.
Od 2016 roku Rukatunturi posiada nowoczesny system mrożenia torów najazdowych, opracowany przez austriackiego inżyniera, Petera Riedela. Ten charakterystyczny system podwójnych torów pozwala na ekspresową transformację z rozbiegu zimowego na letni.
W 2007 roku zainstalowano pierwsze siatki przeciwwiatrowe, które mają za zadanie chronić przed podmuchami wiatru z północy. W 2016 roku zainstalowano kolejne siatki, które z kolei chronią przed podmuchami z południa oraz południowego wschodu.
Od 1996 roku Rukatunturi posiada niezmieniony profil zeskoku skoczni, opracowany według arkusza JUMP-92. Arkusz ten charakteryzuje się tym, że nie wyznacza on punktu HS (lub punktu jury), jako główny punkt nachylenia obiera punkt konstrukcyjny, od którego przeprowadza on parabolę o konkretnych wartościach aż do punktu bezpieczeństwa (U). Ponadto wysokość pomiędzy progiem a punktem bezpieczeństwa jest większa niż obowiązujące teraz przepisy – wartość ta wynosi 92.19 m (według homologacji FIS z 2022 roku) wobec wymaganych 88 metrów.
Rukatunturi lubi premierowe zwycięstwa. Swoje pierwsze triumfy w zawodach Pucharu Świata odnosili na tym obiekcie tacy zawodnicy, jak Robert Kranjec, Arttu Lappi, Domen Prevc, Ryoyu Kobayashi, Halvor Egner Granerud oraz Anže Lanišek. Nie ma też nic przeciwko premierowym podiom – tu z kolei oprócz Lappiego i Graneruda pierwszy raz do TOP3 łapały się takie nazwiska, jak Anders Jacobsen, Tom Hilde, Pascal Bodmer, Marinus Kraus, Philipp Aschenwald oraz Naoki Nakamura.
W klasyfikacji „medalowej” prowadzi Simon Ammann, mając na koncie 3 zwycięstwa i 6 miejsc na podium ogółem. Tyle samo zwycięstw co on, odniósł tylko Ryoyu Kobayashi. Z kolei taką samą liczbę miejsc na podium co Szwajcar, ma tylko Janne Ahonen.
Do tej pory żadnemu polskiemu skoczkowi nie udało się zatriumfować na Rukatunturi mimo zdobycia aż dziesięciu miejsc na podium. Polacy pięciokrotnie meldowali się na drugim miejscu i pięciokrotnie na trzecim. Najwięcej podiów – po trzy – mają Adam Małysz i Piotr Żyła. Z kolei po dwa podia zanotowali Kamil Stoch i Dawid Kubacki. Co ciekawe, Adam Małysz za każdym razem, gdy stawał na podium, czynił to na jego drugim stopniu.
Rukatunturi była częstym organizatorem inauguracji sezonu zimowego w skokach narciarskich. Od sezonu 2002/2003 miało to miejsce jedenaście razy – ostatni raz w sezonie 2016/2017. W sezonie 2023/2024 inauguracja PŚ zagości w Ruce po raz dwunasty.
Ciekawostki o Kuusamo
Kuusamo jest położone w odległości raptem 37 kilometrów od granicy z Federacją Rosyjską oraz w odległości 675 kilometrów od stolicy Finlandii, a więc Helsinek (odległości podane w linii prostej). Skocznia Rukatunturi znajduje się z kolei 23 kilometry na północ od centrum Kuusamo.
Pod względem populacji Kuusamo jest na 74 miejscu wśród wszystkich fińskich miast (14961 mieszkańców), z gęstością zaludnienia na poziomie 3 osób na kilometr kwadratowy. Od wielu lat populacja tego miasta powoli maleje – jeszcze w latach 60. XX wieku sięgała ona 20000 ludzi.
W Kuusamo na świat przyszedł Anssi Koivuranta, jeden z najbardziej utytułowanych kombinatorów norweskich w historii. Z tego miasta pochodzi też Enni Rukajärvi, medalistka olimpijska, mistrzyni świata oraz mistrzyni X-Games w snowboardzie (slopestyle).
Kuusamo posiada własne lotnisko – znajduje się ono 6 kilometrów na północny wschód od centrum miasta, pomiędzy jeziorami Kolvanki i Saapunki. W 2022 roku obsłużyło ono łącznie blisko 118000 pasażerów. Obecnie korzystają z niego linie lotnicze Finnair (regularnie), Lufthansa, TUI Airways oraz Transavia (sezonowo). W 2024 roku mają dołączyć też linie Eurowings oraz Edelweiss Air. Obsługiwane są loty do takich miast, jak Helsinki, Londyn (Gatwick), Manchester, Frankfurt, Rotterdam, natomiast w niedalekiej przyszłości uruchomione zostaną loty do Birmingham, Zurychu i Düsseldorfu.
Źródło grafiki: unsplash.com